Cymdeithas yr Iesu
thumb|right | 200px |Sêl Cymdeithas yr IesuUrdd o fewn yr Eglwys Gatholig yw Cymdeithas yr Iesu (''Societas Jesu'', S.J.). Gyda bron 19,000 o aelodau, mae ymhlith y mwyaf o'r urddau Catholig. Cyfeirir at yr aelodau fel Jeswitiaid. Amcanion yr urdd yw efengylu'r byd ac amddiffyn y ffydd Gatholig. Mae'r cyfnod o hyfforddi cyn dod yn aelod llawn yn 12 hyd 14 mlynedd.
Fe'i sefydlwyd yn 1534, yn ninas Paris, gan Sant Ignatius Loyola. Ar 27 Medi 1540, derbyniwyd y gymdeithas yn swyddogol gan y Pab Pawl III. Erbyn marwolaeth Ignatius yn 1556, roedd ganddi 1,000 o aelodau. Bu'n cenhadu mewn nifer fawr o wledydd, yn cynnwys India, lle cafodd gryn lwyddiant yn Goa, a Tsieina. Un o'i meysydd cenhadol mwyaf oedd De America, lle sefydlwyd nifer fawr o genhadaethau i efengylu'r trigolion brodorol, a hefyd i'w hamddiffyn rhag rhai o'r Ewropeaid oedd yn dymuno eu troi yn gaethweision. Gwnaeth hyn y Gymdeithas yn amhoblogaidd gyda rhai o'r awdurdodau. Yn 1773, dan bwysau gan frenhinoedd Sbaen, Portiwgal a Ffrainc, cyhoeddodd y Pab Clement XIV fod yr urdd yn cael ei diddymu. Parhaodd yn weithgar yn nwyrain Ewrop a Rwsia, gan i Ffrederic Fawr, brenin Prwsia, a Catrin Fawr, ymerodres Rwsia, wrthod diddymu'r urdd. Yn 1814, cyhoeddodd y Pab fod y gwaharddiad ar yr urdd yn cael ei ddiddymu. Darparwyd gan Wikipedia
-
101
-
102
-
103
-
104
-
105
-
106
-
107
-
108
-
109
-
110
-
111
-
112
-
113gan D'Arcy, Martin Cyril, 1888-1976“...Jesuits...”
Cyhoeddwyd 1946
Location: John J. Burns Library, Boston College
Llyfr -
114gan Iparraguirre, Ignacio“...Jesuits...”
Cyhoeddwyd 1974
Location: John J. Burns Library, Boston College
Llyfr -
115
-
116
-
117
-
118
-
119
-
120
-
121
-
122
-
123
-
124
-
125
-
126
-
127
-
128
-
129
-
130
-
131
-
132
-
133
-
134
-
135Cyhoeddwyd 1635“...Jesuits...”
Location: John J. Burns Library, Boston College
Traethawd Ymchwil Llyfr -
136
-
137
-
138
-
139
-
140gan Kip, William Ingraham, 1811-1893“...Jesuits...”
Cyhoeddwyd 1846
Location: Dinand Library, College of the Holy Cross
Llyfr -
141
-
142
-
143
-
144
-
145gan Bigot, Jacques, 1644-1711“...Jesuits...”
Cyhoeddwyd 1857
Location: Dinand Library, College of the Holy Cross
Llyfr -
146gan Bigot, Vincent, 1649-1720“...Jesuits...”
Cyhoeddwyd 1858
Location: Dinand Library, College of the Holy Cross
Llyfr -
147
-
148
-
149
-
150