Martin Luther
Offeiriad, diwinydd a diwygiwr eglwysig o'r Almaen oedd Martin Luther (10 Tachwedd 1483 – 18 Chwefror 1546). Ef fu'n gyfrifol am symbylu'r Diwygiad Protestanaidd.Ganwyd Martin Luther yn Eisleben yn Sacsoni. Treuliodd 1505 fel mynach yn Erfurt, a gweithiodd fel doctor diwinyddiaeth yn Wittenburg yn 1512.
Ar 31 Hydref 1517 hoeliodd Martin Luther ddarn o bapur ar ddrws eglwys gadeiriol Wittenberg a oedd yn rhestru 95 o ddadleuon yn erbyn yr Eglwys Babyddol. Gwrthwynebai'n gryf yr honiad y gellid prynu achubiaeth o gosb Duw gydag arian. Roedd Luther yn dysgu nad oedd iachawdwriaeth i'w gael drwy weithredoedd da ond i'w gael yn unig drwy ras Duw a ffydd yn Iesu Grist fel Iachawdwr. Roedd ei ddiwinyddiaeth yn herio awdurdod y Pab wrth ddysgu mai'r Beibl yw unig ffynhonnell datguddiad dwyfol.
Cyfieithodd Martin Luther y Beibl (y Testament Newydd ym 1521 a’r Hen Destament ym 1534) i Neuhochdeutsch (Uchel Almaeneg Gyfoes) ysgrifenedig, iaith a oedd bryd hynny yn dal i ddatblygu. Bu'n ysbrydoliaeth i ddatblygiad Prostaniaeth ar draws Ewrop, gan gynnwys yn Ffrainc lle adnabwyd hwy fel yr Hiwgenotiaid.
Dychwelodd i Eisleben a bu farw yno. Claddwyd ym mynwent Eglwys y Gastell yn Wittenburg.
-
51gan Eck, Johann, 1486-1543Awduron Eraill: “...Luther, Martin, 1483-1546...”
Cyhoeddwyd 1519
Location: John M. Kelly Library, St. Michael's College
Llyfr -
52Cyhoeddwyd 1768Awduron Eraill: “...Luther, Martin, 1483-1546...”
Location: Hesburgh Libraries, University of Notre Dame
Llyfr -
53Cyhoeddwyd 1708Awduron Eraill: “...Luther, Martin, 1483-1546...”
Location: Hesburgh Libraries, University of Notre Dame
Llyfr -
54Cyhoeddwyd 1643Awduron Eraill: “...Luther, Martin, 1483-1546...”
Location: Hesburgh Libraries, University of Notre Dame
Llyfr -
55gan Lancilottus, Henricus, 1576-1643Awduron Eraill: “...Luther, Martin, 1483-1546...”
Cyhoeddwyd 1619
Location: Falvey Library, Villanova University
Llyfr -
56Cyhoeddwyd 1748Awduron Eraill: “...Luther, Martin, 1483-1546...”
Location: Hesburgh Libraries, University of Notre Dame
Llyfr -
57Cyhoeddwyd 1872Awduron Eraill: “...Luther, Martin, 1483-1546...”
Location: UD University Archives, University of Dayton
Llyfr -
58gan Henry VIII, King of England, 1491-1547Awduron Eraill: “...Luther, Martin, 1483-1546...”
Cyhoeddwyd 1562
Location: Raynor Memorial Libraries, Marquette University
Llyfr -
59Cyhoeddwyd 1710Awduron Eraill: “...Luther, Martin, 1483-1546...”
Location: Hesburgh Libraries, University of Notre Dame
Llyfr