Athanasius Kircher
Ysgolhaig Almaenig ac offeiriad o Iesuwr oedd Athanasius Kircher (2 Mai 1601 – 27 Tachwedd 1680) sydd yn nodedig fel polymath.Ganed ef yn Geisa (a leolir bellach yn Thüringen, yr Almaen), yn Abadaeth Fulda, un o esgob-dywysogaethau'r Ymerodraeth Lân Rufeinig. Dysgodd yr ieithoedd Roeg ac Hebraeg yn ysgol yr Iesuwyr yn Fulda, ac astudiodd y gwyddorau a'r dyniaethau yn Paderborn, Cwlen, a Koblenz cyn iddo gael ei ordeinio ym Mainz ym 1628. Ar un pryd fe'i penodwyd yn athro ym Mhrifysgol Würzburg. Ffoes yr Almaen i osgoi'r Rhyfel Deng Mlynedd ar Hugain, a chafodd sawl swydd academaidd yn Avignon. Ymsefydlodd yn Rhufain ym 1634, ac yno y bu am y rhan fwyaf o'i oes. Bu farw yn Rhufain yn 79 oed.
Deallusyn dylanwadol oedd Kircher yn ystod ei oes, a daeth yn enwog fel dyn hollddysgedig: fe'i gelwir yn aml yn "ddyn olaf y Dadeni". Darllennodd yn awchus am ystod eang o bynciau, gan gynnwys archaeoleg, ieithoedd hynafol, daearyddiaeth, seryddiaeth, mathemateg, ffiseg, meddygaeth, opteg, acwsteg, a meddygaeth. Ysgrifennodd ryw 40 o lyfrau a 2000 o lawysgrifau a llythyrau sy'n goroesi. Nodir ei weithiau ysgrifenedig gan wyddoniaduraeth llawn darluniadau a diagramau. Yn ogystal â'i ddarlleniadau a thraethodu ysgolheigaidd traddodiadol, ceisiodd arsylwi ar y byd gyda synhwyrau ei hun: mewn esiampl enwog, cafodd ei ostwng ar ben rhaff i mewn i geudwll Vesuvius er mwyn sbïo ar y tu mewn i losgfynydd yn fuan wedi echdoriad. Casglodd nifer fawr o hynodbethau o fyd natur, sydd yn parhau heddiw fel Amgueddfa Kircher yn Rhufain. Fe'i ystyrir weithiau yn sefydlwr Eifftoleg am iddo geisio (heb lwyddiant) darllen yr hieroglyffau. Efe hefyd oedd y cyntaf i saernïo telyn eolaidd, offeryn cerdd a fyddai'n boblogaidd hyd at ddiwedd y 19g. Fodd bynnag, seiliwyd nifer o'i syniadau ar gamdybiaethau a gwybodaeth ail-law, ac mae diffyg y dull gwyddonol modern yn amlwg yn ei waith. Ni gwerthfawrogir Kircher am ei ddarganfyddiadau na damcaniaethau gwreiddiol, ond yn hytrach am ei frwdfrydedd dros ddysg a'i ymdrechion i arloesi ysgolheictod rhyngddisgyblaethol. Ar sail ei enwogrwydd, priodolir nifer o ddyfeisiau iddo ar gam, gan gynnwys yr hudlusern a'r microsgop. Darparwyd gan Wikipedia
-
1gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Dinand Library, College of the Holy Cross
Cyhoeddwyd 1652
Llyfr -
2gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Hesburgh Libraries, University of Notre Dame
Cyhoeddwyd 1656
Llyfr -
3gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Dinand Library, College of the Holy Cross
Cyhoeddwyd 1665
Llyfr -
4gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Dinand Library, College of the Holy Cross
Cyhoeddwyd 1671
Llyfr -
5gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Dinand Library, College of the Holy Cross
Cyhoeddwyd 1679
Llyfr -
6gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Dinand Library, College of the Holy Cross
Cyhoeddwyd 1667
Llyfr -
7gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Dinand Library, College of the Holy Cross
Cyhoeddwyd 1650
Internet Archive, UNC Chapel Hill copy
Llyfr -
8gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Dinand Library, College of the Holy Cross
Cyhoeddwyd 1636
Llyfr -
9gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Awduron Eraill: “...Kircher, Athanasius, 1602-1680...”
Cyhoeddwyd 1660
Location: Hesburgh Libraries, University of Notre Dame
Llyfr -
10gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1665
Llyfr -
11gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1668
Llyfr -
12gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1680
Llyfr -
13gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1667
Llyfr -
14gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1666
Llyfr -
15gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1660
Llyfr -
16gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1669
Llyfr -
17gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1676
Llyfr -
18gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1740
Llyfr -
19gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1650
Llyfr -
20gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1667
Llyfr -
21gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1635
Llyfr -
22gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1679
Llyfr -
23gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1636
Llyfr -
24gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1650
Llyfr -
25gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1671
Llyfr -
26gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1659
Llyfr -
27gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1673
Llyfr -
28gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1672
Llyfr -
29gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Cudahy Archives, Loyola University Chicago
Cyhoeddwyd 1671
Llyfr -
30gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1987
Llyfr -
31gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1671
Llyfr -
32gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1676
Llyfr -
33gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1669
Llyfr -
34gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1657
Llyfr -
35gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1656
Llyfr -
36gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1636
Llyfr -
37gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1667
Llyfr -
38gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1654
Llyfr -
39gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1666
Llyfr -
40gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1671
Llyfr -
41gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1678
Llyfr -
42gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1680
Llyfr -
43gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1650
Llyfr -
44gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1673
Llyfr -
45gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: William H. Hannon Library, Loyola Marymount University
Cyhoeddwyd 1672
Llyfr -
46gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: Raynor Memorial Libraries, Marquette University
Cyhoeddwyd 1667
Llyfr -
47gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Location: John J. Burns Library, Boston College
Cyhoeddwyd 1672
Llyfr -
48
-
49gan Kircher, Athanasius, 1602-1680Awduron Eraill: “...Kircher, Athanasius, 1602-1680...”
Cyhoeddwyd 1660
Location: John J. Burns Library, Boston College
Llyfr -
50